Quoniam que geruntur in tempore laberentur in posterum, nisi scripture testimonio firmarentur, ideoque nos, Jacobus, Dei gratia rex Aragonum, Maioricarum et Valencie, comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispesulani; cum venerabilis et dilectus noster frater Bernardus, Dei gratia episcopus et capitulum Ilerdensis, a nobis peterent ut quoddam publicum instrumentum donationis inclite memorie Raymundo Berengarii, comite Barchinone, proavo nostro, factum sedi et ecclesie Illerdensis dignaremur ex certa scientia confirmare, predictum donationis instrumentum nostro conspectui presentatum perlegi facientes, ipsius tenorem de verbo ad verbum presenti pagine feccimus annotari. Tenor cuius talis est:
In nomine sancte et individue Trinitatis. Ego Raymundus Berengarii, Dei gratia comes Barchinone, princeps Aragonum atque Illerde ac Dertuse marchio, libenti animo et spontanea voluntate, facio hanc donationem et dotem de restauranda Ilerdense sede, et ad Dei servitium restituenda gloria in Altissimis Omnipotenti Deo, qui secundum voluntatem suam transfert regna et mutat imperia, qui post multa annorum spatio Illerdensis ecclesiam paganorum perfidia subditam pietate sua nostris temporibus in pristinum christiana religionis restituere dignatus est gradum, anno igitur ab Incarnatione Domini millesimo centesimo quadragesimo nono, superna clementia tradidit in manus nostras civitatem Illerdensem. Et nos, inspiratione divina atque concilio illustrium ac religiosorum virorum, venerabilis scilicet Bernardi Tarrachonensis archiepiscopus, et Petri Ausonensi, atque Guillermi Barchinonensi, necnon et Bernardi Cesaraugustanensis, ac Bernardi Urgellensis episcoporum, multorumque barchinonensis atque aragonensis assistentium procerum, concedimus et donamus prenominate civitatis Illerdensis sedi et illustri ac venerabili Guillermo, iamdicte sedis episcopo, eiusque successoribus in perpetuum, omnes decimas et primitias Ilerdensis urbis et totius territorii eius, simul cum ipsis decimis de leudis et de passaticis prefate civitatis. Dono etiam iamdicte sedis in hac die consecrationis eius, que celebrata est secundo calendas novembris, omnes eclesias que sunt in Illerdensis civitate que hucusque a mauris vocabantur mesquita, et in omni termino vel territorio eius, cum prediis et alodiis omnibus ubique sibi pertinentibus, sicut melius habuerunt in tempore sarracenorum. Insuper dono atque confirmo predicta Illerdensi sedi et Guillermo episcopo et successoribus eius, omnes ecclesias que sunt in villis vel castellis totius Ilerdensis episcopatus, quas Deus mihi dedit, vel adhuc dabit, cum omnibus decimis et primitiis et omnibus suis pertinentiis ad ordinandum et stabiliendum secundum voluntatem suam ad servitium Dei. Facta est hec consecratio et donatio atque confirmatio, tertio kalendas novembris anno Dominice Incarnationis millesimo centesimo quadragesimo nono.
Nos igitur, Jacobus, rex predictus, volentes predecessorum nostrorum iustis et cum honestis vestigiis adherere, et ea que ab eis ecclesiis sanctis Dei sunt concessa, perpetuo gaudere vinculo firmitatis, per nos et omnes successores nostros laudamus, concedimus et inviolabiliter confirmamus predictum instrumentum et omnia et singula que in eodem instrumento contineri noscuntur, et concessa fuerunt vel donata a nobis vel predecessoribus nostris episcopo et eclesia Ilerdensi, sive sunt decima et primitia sive ecclesie.
Quia vero in habendis et recipiendis decimis et primitiis, pati nolumus, nos, successoresque nostros vobis dicto episcopo et capitulo Illerdensi et vestris successoribus, predictis decimas et ecclesias et primitias non solum confirmamus, sed ob remedium anime nostre et parentum nostrorum concedimus et donamus in perpetuum.
Mandantes universis et singulis subditis et officialibus nostris, presentibus et futuris, quatenus contra predicta non veniant, nec aliquem venire permittant.
Datum Ilerde, sexto kalendas septembris anno Domini millesimo ducentesimo quadragesimo quinto.
Sig+num Jacobi, Dei gratia regis Aragonum, Maioricarum et Valencie, comitis Barchinone et Urgelli et domini Montispesulani.
Testes sunt: G. de Montecateno, Bng. de Angularia, R. G. de Odena, R. Bng. de Ager, B. de Entença, R. de Peralta, Bng. d.Eril, P. de Montecateno, Ex. de Focibus, Bng. de Tamarit, P. A. de Casserres, A. de Gual.
Sig+num Guillermonis Scribe, qui mandato domini Regis hec scribi feci, loco die et anno prefixis.